2024 Vergi Düzenlemeleri ve 2025 Beklentileri
2024 yılı, vergi mükellefleri için oldukça hareketli geçti. Birçok vergi istisnası kaldırıldı veya daraltıldı. Ancak, bu düzenlemelerin etkisi 2025 yılından itibaren hissedilecek. 2025 yılı bütçe kanununa göre, Maliye’nin kurumlar vergisi ile ilgili beklentileri oldukça düşük. 2024 yılı Kasım ayı bütçe gelir gerçekleşmelerine göre, kurumlar vergisinde 11 aylık gerçekleşme oranı yüzde 34 seviyesinde kalmış ve 2023’ün aynı dönemine göre yüzde 30,5 azalmıştır. 2025 bütçesinde kurumlar vergisi artış hedefi ise yüzde 30 olarak belirlenmiştir.
Maliye Politikası Hedefleri
Orta Vadeli Programa (2025-2027) baktığımızda, vergi yükü oranının 2023 yılında yüzde 16,8 iken, Program döneminde yüzde 18 olması hedefleniyor. Vergi tabanının genişletilmesi ve vergilemede gönüllü uyumun artırılmasına yönelik çalışmalar sürdürülecek. Ayrıca, etkin olmayan istisna, muafiyet ve indirimlerin kaldırılmasına devam edilecektir. Kayıt dışılıkla mücadele etkin bir şekilde sürdürülecek ve Maliye Bakanı bu hedefleri sürekli gündemde tutmaktadır.
Orta vadede doğrudan vergilerin payının artırılması hedefleniyor. Gelir, kurumlar, katma değer vergileri kanunları ile vergi usul kanununun, vergilemede adalet, eşitlik, öngörülebilirlik ve şeffaflık ilkeleri temelinde güncellenmesi yönünde düzenlemeler hayata geçirilecektir. Bu hedef çerçevesinde “vergide sadeleşme” adı altında çalışmalara başlandığı gözlemlenmektedir.
2025 Beklentileri ve Radikal Kararlar
2025 yılı için dolaysız vergilerin payını artırma hedefinin gerçekleşmesi beklenmiyor. Çünkü bugüne kadar yapılan düzenlemeler ve vergi denetimini yaygınlaştırma çabaları, vergi gelirlerinde önemli bir artış sağlamadı. Vergi denetiminin ana amacı tahsilatı artırmak değildir. Bu nedenle, 2025 yılında radikal kararlar alınması ihtimali bulunmaktadır. Yeni ek vergiler ve net aktif vergisi gibi olağanüstü düzenlemeler için hazırlık yapılmaması umulmaktadır.
Enflasyon düzeltmesi, Maliye’nin beklediğinin aksine gelir ve kurumlar vergisinde bir artış sağlamadı. Resmi enflasyon oranlarının düşecek olması nedeniyle taşıma katsayıları düşük kalacak ve vergisel etkisi sınırlı olacaktır. Bu nedenle, mükellefleri enflasyon düzeltmesinden kurtarmanın zamanı gelmiştir. Ancak, öz kaynakları yüksek olan mükelleflerin avantajları düşünülerek uygulama isteğe bağlı kılınabilir.
Yeni Torba Yasa ve Yapılandırma Beklentileri
2025 yılının ilk yarısında yeni bir torba yasa beklenmektedir. Bu yasa, bazı istisna ve indirimleri kaldıracak veya daraltacak düzenlemeleri içerebilir. Özellikle KDV ile ilgili düzenlemeler yapılması beklenmektedir. Ayrıca, borç yapılanması şeklinde bir düzenleme yapılması yüksek bir olasılık olarak değerlendirilmektedir.
Kredi faizlerinin yüksek olduğu bu dönemde, vergi ve sigorta borcu olan mükelleflerin rahatlatılması şarttır. Maliye ile mükellefler arasında yaşanan ihtilaflar artmakta ve dava sayıları yükselmektedir. Uzlaşmada yapılan son değişiklikler nedeniyle dava sayılarının daha da artması beklenmektedir. Bu nedenle, çıkarılması muhtemel yapılandırma yasasının kapsamına dava/uzlaşma/tarh aşamasındaki işlemlerin de dahil edilmesi isabetli olacaktır.
Maliye Mevzuatında Sadeleşme İhtiyacı
Başta finansman gider kısıtlaması olmak üzere, mevzuatımızda sadeleşme bekleyen birçok sorun bulunmaktadır. Uyuşmazlık sayısını azaltacak düzenlemelere acilen ihtiyaç vardır. Maliye, hangi konularda sadeleşme gerektiğini uyuşmazlık konularına bakarak kolayca tespit edebilir. Enflasyon düzeltmesi, finansman gider kısıtlaması gibi konular öncelikli olarak ele alınmalıdır.
2025 yılında uygulanacak yurt içi asgari kurumlar vergisinde geçmiş yıl zararlarının mahsubu gibi önemli sorunlar bulunmaktadır. Vergi istisna, muafiyet ve indirimler üzerinden vergi almayı öngören düzenlemeler, kamuoyu desteğinden mahrum kalmaya mahkumdur. Maliye, geçmiş yıl zararlarını mahsup ettirmeme ısrarından vazgeçmelidir. Aksi takdirde, çok sayıda uyuşmazlık yaşanması kaçınılmaz olacaktır.
Sonuç ve Dilekler
2024 yılı, vergi mükellefleri ve mali müşavirler için oldukça zor geçti. 2025 yılının tüm vergi mükellefleri için sakin ve huzurlu geçmesini dilerim. Vergi sisteminin ihtilafları kaldıracak kapasitede olmadığı unutulmamalıdır.