Merkez Bankası Faiz İndirimleri ve Kredi Faizleri Üzerindeki Etkileri
Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz indirimi, mevduat faizlerini etkilerken, kredi faizlerinde beklenen düşüş gerçekleşmedi. Bankalar, TCMB'nin 250 baz puanlık faiz indirimini anında mevduat faizlerine yansıttı. Ancak, tüketici ve ticari kredi faizleri aynı oranda düşmedi. TCMB, politika faizini yüzde 42.5 seviyesine çekti ve son üç ayda toplamda 750 baz puanlık bir indirim gerçekleştirdi.
Faiz İndirimlerinin Mevduat Üzerindeki Etkisi
2024 Aralık ayında başlatılan faiz indirimleri sonucunda, 32 günlük TL mevduat faizi yüzde 50 seviyelerinden yüzde 40’lara kadar geriledi. Bu durum, bankaların mevduat faizlerine anında yansıdığı gözlemlendi. Ancak, bu indirimlerin tüketici ve ticari kredi faizlerine etkisi sınırlı kaldı. Bankalar, mevduat faizlerini düşürürken, kredi faizlerinde aynı oranda bir indirim yapmamaktadır.
TCMB’nin son faiz indirimi, TL mevduat faizlerinde 3 puanlık bir düşüşe yol açtı. Ancak, bu durum tüketici ve ticari kredi faizlerine yansımadı. Vatandaşlar, zorunlu ihtiyaçlarını karşılamak için kredi kartı ve ihtiyaç kredisi kullanmaya devam ediyor. Bankalar ise, büyüme sınırları ve takipteki kredilerdeki artış nedeniyle faizleri indirmeye isteksiz görünüyor.
Ticari Kredi Faizleri ve Reel Sektörün Beklentileri
Yüksek faiz ortamında zorlanan reel sektör temsilcileri, faiz indirimlerini bekliyor. TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, “Bankalar ticari kredi faizini düşürmek için ne bekliyor?” diyerek bankaların bu konuda daha hızlı hareket etmesi gerektiğini vurguladı. TOBB Yönetim Kurulu Üyesi Seyit Ardıç, finansman sorunlarının derinleştiğini belirterek, bankaların ticari kredi faizlerini bir an önce düşürmesini istedi.
Hisarcıklıoğlu, Merkez Bankası’nın politika faizinin son üç ayda 7.5 puan düştüğünü belirtti. Ancak, bankaların ticari kredi faizlerini aynı oranda indirmemesi, reel sektördeki sıkıntıları artırıyor. Vatandaşların kredi kartı ve kredili mevduat faizleri ise son bir yıldır değişmiyor. Geçim sıkıntısı nedeniyle artan borçlar, kredi kartı kullanımını zorlaştırıyor.
Kredi Kartı ve Kredili Mevduat Faizleri
Kredi kartı ve kredili mevduat faizleri, son bir yıldır sabit kalıyor. Geçim sıkıntısı nedeniyle artan takibe düşen borçlar, kredi kartı kullanımını zorlaştırıyor. Kredi kartlarında gecikme faizi aylık yüzde 5.05, kredili mevduat hesaplarında ise yüzde 5.30 seviyesinde uygulanıyor. Bu durum, vatandaşların mali durumunu daha da zorlaştırıyor.
Merkez Bankası’nın haftalık faiz istatistiklerine göre, kredili mevduat hesapları dahil ihtiyaç kredilerine uygulanan ortalama faiz oranı 28 Şubat haftasında yüzde 71.41 seviyesinde bulunuyor. Ticari kredilere uygulanan faiz oranları ise yüzde 55.25 olarak kaydedildi. Bu yüksek faiz oranları, vatandaşların kredi kullanma isteğini olumsuz etkiliyor.